Koninginnenkweek, het materiaal
Omlarfnaald:
Omlarfnaalden bestaan in verschillende types, zowel voor links- als rechtshandig.
Bevruchtingskastjes:
Deze kastjes worden gebruikt om de jonge pasgeboren koningin in een klein bijenvolkje te laten ontwikkelen. Met een bevruchtingskastje kan je de evolutie van de koningin beter volgen. Ook hier zijn er terug verschillende modellen.
ERK (Eén raams kastje)
Voordelen:
1 raat: je kan gemakkelijk observeren
Weinig bijen nodig om te vullen
Nadelen:
De slaagkans is iets lager dan bij een groter kastje.
Als de koningin aan de leg is kan je het volkje niet te lang in kastje houden.
Kirchainerkastje
Voordelen:
Goede warmtehuishouding.
Eenvoudig in gebruik.
Koningin kan geruime tijd in het kastje blijven.
Nadelen:
Meer bijen nodig.
Controle is moeilijker.
Moeilijker om vlieggat onderaan juist te zetten.
Bij nieuwe modellen zit het vlieggat vooraan.
Apidea-kastje
Voordelen:
Weinig bijen nodig om te vullen.
Goede warmte huishouding.
De blauwe raampjes kunnen in de zonnewassmelter
Nadelen:
Controle is moeilijker.
Veel onderdelen.
Roostertje voor vlieggat gaat snel verloren
De oranje raampjes kunnen niet in de zonnewassmelter, ze zijn warmtegevoellig
Wanneer je met je jonge koninginnen naar een bevruchtingsstand gaat bv op Kreverhille of naar de eilanden, dan moet je gebruik maken van een ERK. Door het plexiglas kan men dan controleren of er toch geen darren aanwezig zijn.
Het maken van een starter
Larfjes afhalen bij een teler door middel van een “starter”.
Wanneer je bij een omlarver larfjes wilt afhalen, zorg dan dat je goed voorbereid bent.
Als je niet lang onderweg bent kan je de teeltlat met larfjes in en warme vochtige handdoek wikkelen om uitdrogen en afkoelen te voorkomen.
Maar het beste resultaat bekom je door gebruik te maken van een starter. Een starter is een drieraamskastje waar je bovenaan de doppen of teeltlat met doppen kan hangen.
Wanneer een starter klaarmaken
Ongeveer 2 uur voor het omlarven
Hoe een starter maken?
In de drieramer plaats je een voedselraam, een stuifmeelraam en in het midden een opgebouwd raam dat je onderdompeld in water en dan een keer schudden. Een voedsel- en stuifmeelraam kan een combinatie van de twee zijn.
Haal jonge bijen uit de honingzolder, schud de bijen uit de honingzolder tot de 3 ramer vol zit met bijen. Gebruik hiervoor de honingzolder van het bijenvolk waarin je koninginnen gaat opkweken.
Vliegbijen laten afvliegen en bijen lichtjes met water benevelen.
Bijen in 3-ramer. Haal het middelste raam eruit, giet de bijen erin en plaats het raampje terug. Niet op duwen! De bijen verspreiden zich over de raampjes en het opgebouwde raampje zakt vanzelf.
Op een koele donkere plaats zetten. Bijen worden dan rustig.
Na + 2 uur gaan omlarven.
Na het omlarven 15 min. wachten vooralleer te vertrekken, om de bijen de kans te geven de larfjes te aanvaarden.
Na thuiskomst de starter 24 u op een donkere koele plaats zetten.min.
De verschillende stappen van de koninginnenteelt.
- Omlarven van ééndagslarven
- Koninginnenlarven in het pleegvolk brengen.
- Uitlopen van de koninginnendoppen.
- De koningin laten bevruchten.
- De bevruchte koningin inbrengen in een volk.
Koninginnen kweken in de honingzolder.
Voor een beginnende imker is dit de eenvoudigste methode.
Hoe?
Tijdens het vullen van de 3-ramer plaats je 2 broedramen naar boven in de honingzolder. Zorg er voor dat er eitjes en jonge larfjes inzitten.
Let op voor de koningin!!!
Tussen de broedramen een plaats voorzien voor het teeltraam.
Door de broedramen te plaatsen trek je jonge bijen naar boven om daar de larven te verzorgen en de doppen uit te bouwen. Ondertussen houden ze de plaats goed warm.
Na 24 uur teeltraam tussen de broedramen hangen.
Om te voorkomen dat de bijen de koniginnendoppen gaan inbouwen met wasraat, de twee zijden voorzien van een op maat gemaakte koninginnerooster.
De bijen uit 3-ramer doe je terug in honingzolder.
Opstelling met beperkt broednest.
Legende:
Om de kans op slagen te vergroten plaats je op de voederopening een potje met verdunde honing (1/1).
Boor enkele gaatjes in het deksel zodat de bijen het kunnen leeglikken.
Na een week kan je de twee raampjes met larven vervangen door twee nieuwe, zo hou je de jonge bijen boven.
Koninginnen kweken in een aflegger.
Een week voor je gaat omlarven maak je een degelijke aflegger. Haal enkele raampjes broed in alle stadia (ook gesloten broed) uit de kasten en hang die in een lege romp. Let op dat je geen koningin mee verhuist! Hang daarbij een paar stuifmeel- en voedselramen. De buitenkanten voorzien van vulblokken. Uit de honingzolders neem je een hoeveelheid jonge bijen en doe die bij de ramen. Laat eerst de vliegbijen afvliegen. Plaats de kast op een donkere koele plaats voor een dag of 2 of toch een eindje van de bijenstand.
Voorzie ze van een potje honingwater en zet de vliegopening klein. Dit om roven te voorkomen.
Een uur of 2 voor het inhangen van de koninginnenlarven de kast openen en alle gesloten doppen uitsnijden. Kijk goed, de doppen kunnen overal zitten en zijn soms niet goed zichtbaar. Laat je één dop hangen dan is je koninginnenkweek mislukt. Je kan best de bijen van de ramen afborstelen om zeker te zijn.
De kast is nu hopeloos moerloos, er zijn geen larven meer om een koningin te maken. Hang de larfjes uit de starter in de kast en plaatst nog een potje honingwater op het voederdeksel.
Opvolgen van de doppen
Dag 5: doppen worden gesloten.
Dag 7-9: doppen zijn zeer kwetsbaar!
Dag 10: De doppen inkooien,.
Voorzichtig zijn om de doppen niet te beschadigen. Opgelet! Suikerdeeg in het deksel van het kooitje voorzien zodat de jonge koningin kan eten.
Dag 12: geboorte koningin.
Opgelet! van af de geboorte de cocon wegbreken zodat de koningin er niet terug kan inkruipen. Anders kan ze er niet meer uit en kan ze sterven.
Dag 13: vullen van bevruchtingskastjes. (ERK)
ERK klaarmaken.
- Vullen met voldoende voederdeeg.
- Bijen uit de honingzolders afvegen in een grote mand.
- Vliegbijen laten afvliegen. Benevel de bijen met wat water.
- Zorg ervoor dat er zeker geen darren bij zitten.
- Grote kop of een bokaal bijen / ERK.
- Erk een 2 uur in koele donkere plaats zetten om de bijen rustig te maken.
- Daarna de koningin invoeren. De koningin kan je merken voor of na de bevruchting.
- Invoeren van koningin. Benevel de koningin lichtjes, zo wordt ze gemakkelijker aanvaard.